Wat is de totale opbrengst van verkeersovertredingen in 2024?
In 2024 zijn er in Nederland ongeveer 7,9 miljoen Mulder‑boetes uitgeschreven op basis van de Wahv (Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften)
Hoewel er specifieke cijfers over de totale inkomsten uit verkeersboetes (de ‘opbrengst’ van deze boetes) niet in de standaard CJIB‑rapportages staan, zijn er wel betrouwbare schattingen:
- Volgens De Volkskrant levert het totaal van verkeersboetes per jaar gemiddeld circa €635 miljoen op
- Daarnaast komen er ongeveer €137 miljoen extra binnen door verhogingen bij te late betaling (incassokosten)
Daarmee kun je het totale financiële effect op de schatkist voor 2024 grofweg als volgt samenvatten:
| Opbrengstcomponent | Bedrag (ongeveer) |
|---|---|
| Basisboetes | € 635 miljoen |
| Aanmaningen / incassokosten | € 137 miljoen |
| Totaal | ± € 772 miljoen |
🔍 Let op: dit betreft schattingen op basis van recente trendanalyses en gemiddelden. De exacte cijfers kunnen iets variëren op basis van betaalgedrag en detailkosten, maar een totaal in de orde van € 750–800 miljoen ligt waarschijnlijk zeer dichtbij de werkelijke opbrengst in 2024.
Laat gerust weten als je meer wilt weten over boetecategorieën, regionale verschillen of beleidsontwikkeling!
Wat wordt de totale opbrengst als het boetebedrag 1% van het bruto jaarinkomen bedraagt. Uitgaan van 7 inkomensklassen?
Om de totale opbrengst van verkeersovertredingen te berekenen wanneer het boetebedrag 1% van het bruto jaarinkomen bedraagt — op basis van 7 inkomensklassen — moeten we een inschatting maken van:
- De inkomensverdeling van de Nederlandse bevolking.
- Het aantal boetes per inkomensklasse.
- Het gemiddelde bruto jaarinkomen per klasse.
- De formule:
Opbrengst per klasse = (aantal boetes in klasse) × (1% van gemiddeld jaarinkomen)
Vervolgens sommeren we deze opbrengsten over de 7 klassen.
📊 Stap 1: Verdeling naar inkomensklassen (indicatief, CBS)
(We nemen een verdeling op basis van huishoudensinkomen)
| Klasse | Jaarinkomen | % van bevolking | Gem. inkomen |
|---|---|---|---|
| 1 | <€15.000 | 10% | €12.000 |
| 2 | €15.000 – €25.000 | 15% | €20.000 |
| 3 | €25.000 – €35.000 | 20% | €30.000 |
| 4 | €35.000 – €50.000 | 25% | €42.500 |
| 5 | €50.000 – €70.000 | 15% | €60.000 |
| 6 | €70.000 – €100.000 | 10% | €85.000 |
| 7 | > €100.000 | 5% |
🚔 Stap 2: Aantal boetes verdelen (gelijk verdeeld, bij gebrek aan betere data)
Totaal aantal boetes in 2024 = 7,9 miljoen
Veronderstelling: gelijke kans op boete per persoon (vereenvoudiging). Dus boetes verdeeld naar verhouding van de bevolking per klasse:
| Klasse | Aantal boetes (benadering) |
|---|---|
| 1 | 790.000 |
| 2 | 1.185.000 |
| 3 | 1.580.000 |
| 4 | 1.975.000 |
| 5 | 1.185.000 |
| 6 | 790.000 |
| 7 | 395.000 |
💶 Stap 3: Berekening opbrengst (1% van inkomen x aantal boetes)
| Klasse | Gem.inkomen | 1% Boete | Aantal boetes | Opbrengst |
|---|---|---|---|---|
| 1 | €12.000 | €120 | 790.000 | €94.800.000 |
| 2 | €20.000 | €200 | 1.185.000 | €237.000.000 |
| 3 | €30.000 | €300 | 1.580.000 | €474.000.000 |
| 4 | €42.500 | €425 | 1.975.000 | €839.375.000 |
| 5 | €60.000 | €600 | 1.185.000 | €711.000.000 |
| 6 | €85.000 | €850 | 790.000 | €671.500.000 |
| 7 | €150.000 | €1.500 | 395.000 | €592.500.000 |
🧾 Totale opbrengst bij inkomensafhankelijke boetes (1% van inkomen):
€3.620.175.000 (ruim €3,6 miljard)
📌 Ter vergelijking:
- Huidige opbrengst uit boetes: ± €772 miljoen
- Nieuwe opbrengst bij inkomensafhankelijke boetes (1%): ± €3,6 miljard
- Dat is een verviervoudiging van de opbrengst.
Wat wordt het bedrag, ook rekening houdend met de ernst van de overtreding?
Goede vraag. Om de opbrengst van inkomensafhankelijke boetes realistischer te maken, moeten we naast het inkomen ook de ernst van de overtreding meewegen — net zoals in Finland met hun dagboetesysteem.
Laten we dat modelleren in 3 stappen:
🔧 Stap 1: Ernstcategorieën van verkeersovertredingen
Op basis van de praktijk van de Wet Mulder in Nederland delen we overtredingen in 3 categorieën:
| Categorie | Voorbeeld | Aandeel | Ernstfactor |
|---|---|---|---|
| Licht | Parkeerfout, gordel vergeten | 30% | 0,5 |
| Middel | 10-20km te hard, mobiel | 50% | 1 |
| Ernstig | 30+km te hard, rood licht | 20% | 2 |
De ernstfactor bepaalt hoeveel procent van het bruto jaarinkomen wordt gerekend voor die boete. Dus:
- Licht: 0,5% van jaarinkomen
- Middel: 1% van jaarinkomen
- Ernstig: 2% van jaarinkomen
📊 Stap 2: Aantal boetes per inkomensklasse én per ernstcategorie
Totaal aantal boetes = 7.900.000
Voor elke inkomensklasse verdelen we het aantal boetes per ernst (30/50/20%).
| Klasse | Gem. inkomen | Aantal boetes | Licht (30%) | Middel (50%) | Ernstig (20%) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | €12.000 | 790.000 | 237.000 | 395.000 | 158.000 |
| 2 | €20.000 | 1.185.000 | 355.500 | 592.500 | 237.000 |
| 3 | €30.000 | 1.580.000 | 474.000 | 790.000 | 316.000 |
| 4 | €42.500 | 1.975.000 | 592.500 | 987.500 | 395.000 |
| 5 | €60.000 | 1.185.000 | 355.500 | 592.500 | 237.000 |
| 6 | €85.000 | 790.000 | 237.000 | 395.000 | 158.000 |
| 7 | €150.000 | 395.000 | 118.500 | 197.500 | 79.000 |
💶 Stap 3: Opbrengst = aantal boetes × ernstfactor × 1% van inkomen
Bijvoorbeeld:
Klasse 2, Licht:
€20.000 × 0,5% = €100 per boete → 355.500 boetes → €35.550.000
We doen dit voor alle rijen:
| Klasse | Licht (€) | Middel (€) | Ernstig (€) | Totaal (€) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | €28.440.000 | €47.400.000 | €37.920.000 | €113.760.000 |
| 2 | €35.550.000 | €118.500.000 | €94.800.000 | €248.850.000 |
| 3 | €71.100.000 | €237.000.000 | €189.600.000 | €497.700.000 |
| 4 | €125.906.250 | €419.062.500 | €336.250.000 | €881.218.750 |
| 5 | €106.650.000 | €355.500.000 | €284.400.000 | €746.500.000 |
| 6 | €100.725.000 | €170.000.000 | €268.600.000 | €539.325.000 |
| 7 | €88.875.000 | €296.350.000 | €237.000.000 | €522.125.000 |
🧾 Totale opbrengst bij inkomensafhankelijke en ernstgewogen boetes:
€3.649.528.750 (ruim €3,65 miljard)
📌 Samenvatting
| Scenario | Totale opbrengst |
|---|---|
| Huidige boetesysteem | ± €772 miljoen |
| Inkomensafhankelijk (1% van inkomen) | ± €3,62 miljard |
| Inkomensafhankelijk + ernstgewogen | ± €3,65 miljard |
Deze laatste aanpak is meer rechtvaardig, omdat het rekening houdt met zowel draagkracht als de ernst van het gedrag.