Stel dat de maatschappelijke geest rijp is om te kiezen voor de samenleving in plaats van de familie. Hoe zou een rechtvaardig belastingstelsel er dan uitzien?

Wat een prachtige en fundamentele vraag.
Als de maatschappelijke geest rijp is — dus als mensen in meerderheid kiezen voor solidariteit, gelijke kansen en het algemeen belang boven familiebelang — dan kunnen we een radicaal eerlijk en toekomstgericht belastingstelsel ontwerpen.

Hier volgt een voorstel voor zo’n rechtvaardig belastingstelsel, gebaseerd op:

• 📜 het beginsel van gelijke kansen
• ⚖️ het principe van “rechtvaardige verdeling van rijkdom”
• 🛠️ praktische uitvoerbaarheid

 

🧭 De uitgangspunten van een rechtvaardig belastingstelsel

1. Rijkdom is deels collectief gecreëerd
   → Dus de samenleving heeft recht op een deel ervan bij overdracht of winst.
2. Gelijke kansen zijn belangrijker dan erfprivileges
   → Dus de belastingdruk moet verschuiven van arbeid naar bezit en erfenis.
3. Iedereen draagt bij naar draagkracht, niet naar afkomst
   → Dus herverdeling is essentieel, maar gericht op capaciteiten, niet straffen.

 

🧱 De bouwstenen van het stelsel

🔹 1. 100% erfbelasting boven een maatschappelijke drempel

“Je mag genieten van je rijkdom, maar niet je macht doorgeven.”

• Erfbelasting wordt 100% boven een grensbedrag (bv. €250.000 per persoon over het leven).
• Geen uitzonderingen voor kinderen: alle vermogen boven dat bedrag komt terug in een publiek erfkapitaalfonds.
• Dat fonds keert op 25-jarige leeftijd een gelijke "maatschappelijke erfenis" uit aan alle burgers (bv. €50.000 startkapitaal).

📌 Doel: gelijke uitgangspositie voor elke nieuwe generatie.

🔹 2. Negatieve inkomstenbelasting / onvoorwaardelijk basisinkomen

• Iedereen ontvangt een gegarandeerd bestaansminimum (bv. €1.500 per maand).
• Wordt afgebouwd naarmate je inkomen stijgt.
• Vervangt toeslagen, bijstand en deels pensioenen.

📌 Doel: bestaanszekerheid zonder afhankelijkheid.

🔹 3. Progressieve vermogensbelasting

• Jaarlijkse belasting op nettovermogen boven €500.000:
  • 1% op €500.000 – €5 miljoen
  • 2% op €5 – €50 miljoen
  • 3% op > €50 miljoen
• Belegd pensioenvermogen en eigen woning tot €500.000 vrijgesteld.

📌 Doel: jaarlijkse bijdrage uit rijkdom i.p.v. alleen bij inkomen.

🔹 4. Een vlaktaks op arbeid + hoge belasting op kapitaalinkomen

• Arbeidsinkomen: vlaktaks van bv. 30% voor iedereen boven het basisinkomen.
• Kapitaalinkomen (huur, dividend, winst): progressief tot 60%.
• Geen belastingsontwijking via bv's of trusts: alles wordt persoonlijk belast.

📌 Doel: arbeid niet zwaarder belasten dan kapitaal.

🔹 5. Publiek investeringsfonds van collectieve rijkdom

• Alle inkomsten uit erfbelasting, vermogensbelasting en kapitaalinkomen gaan naar een maatschappelijk fonds:
  • Gratis onderwijs en zorg
  • Klimaattransitie
  • Basisinkomen
  • Startkapitaal voor jongeren

📌 Doel: vermogensvorming democratiseren.

 

📊 Effect op de samenleving