Wat is de opbrengst in euro’s voor de samenleving als het erfbelasting regime van de SP gehanteerd wordt?

Als het erfbelastingregime van de SP wordt ingevoerd—met 75% belasting op erfenissen boven €500.000—dan zou dit leiden tot een sterkere herverdeling van vermogen, meer publieke middelen, en mogelijk een afname van vermogensongelijkheid.

📊 Kernpunten van het SP-voorstel

• Vrijstelling tot €500.000: Erfenissen tot dit bedrag blijven onbelast.
• 75% belasting daarboven: Alles boven de €500.000 wordt belast alsof het inkomen is, met een toptarief van 75%.
• Doelstelling: Vermogensconcentratie tegengaan en publieke voorzieningen versterken.

🏛️ Mogelijke maatschappelijke opbrengsten

1. Meer publieke middelen

• De hogere erfbelasting zou miljarden kunnen opleveren, afhankelijk van hoeveel grote erfenissen jaarlijks plaatsvinden.
• Deze middelen kunnen worden ingezet voor onderwijs, zorg, woningbouw of klimaatbeleid—sectoren waar brede maatschappelijke baten ontstaan.

2. Vermogensongelijkheid verminderen

• In Nederland is het vermogen veel ongelijker verdeeld dan inkomen. Erfenissen versterken deze ongelijkheid structureel.
• Door grote erfenissen zwaar te belasten, wordt de intergenerationele overdracht van rijkdom beperkt, wat kansen voor anderen vergroot.

3. Stimulans voor economische dynamiek

• Jongeren zonder rijke ouders krijgen relatief meer kans op kapitaal via publieke investeringen.
• Familiebedrijven en vermogenden worden gestimuleerd om eerder te investeren of schenken, wat economische activiteit kan bevorderen.

4. Normatieve verschuiving

• Het voorstel draagt bij aan een maatschappelijk debat over verdienste versus toeval: moet rijkdom via geboorte onbelast blijven?
• Het kan solidariteit en het idee van een gedeelde toekomst versterken.

⚠️ Kritiek en risico’s

• Middenklasse en familiebedrijven: Er is bezorgdheid dat ook mensen met een huis in de Randstad of kleine bedrijven geraakt worden.
• Politieke haalbaarheid: Het voorstel is ingrijpend en stuit op weerstand, ook binnen progressieve kringen.
• Kapitaalvlucht of ontwijking: Vermogenden kunnen constructies zoeken om belasting te vermijden, tenzij het systeem goed sluitend is.

Wat levert de opbrengst op in het voorbeeld van erfenisvoorallen:

Werken moet lonen voor iedereen.

Volgens het WinWin-model van Erfenis voor Allen levert een verhoogde erfbelasting tot 60–70% op vermogens boven €1 miljoen een geschatte opbrengst van €15–20 miljard per jaar op.

📊 Inzicht in het WinWin-model

Het WinWin-voorstel van Erfenis voor Allen combineert twee fiscale bewegingen:

1. Verlaging van belastingen op arbeid en consumptie

• Vlaktaks op inkomen: Eén uniform tarief, bijvoorbeeld 35%, ter vervanging van het progressieve stelsel.
• Verlaagd btw-tarief naar 0%: Voor basisbehoeften zoals voeding, medicijnen, boeken en openbaar vervoer.
• Verlies aan belastinginkomsten:

• Inkomstenbelasting: €5–10 miljard
• Verlaagd btw-tarief: €10 miljard
• Totaal verlies: €15–20 miljard

2. Verhoging van erfbelasting

• Tarief van 60–70% op vermogens boven €1 miljoen.
• Afschaffing van familie-vrijstellingen boven een bepaalde grens.
• Collectieve doorstart: Geërfd vermogen vervalt aan de gemeenschap en wordt via veilingen of investeringsfondsen herverdeeld.
• Opbrengst: €15–20 miljard per jaar

⚖️ Fiscale balans